.
1- بەڕێوەبەری یانە Hemn Zanko لە کوردستان بە ئمێڵی ( hemn_kurdzhin@yahoo.com ) ..
ژمارەی مۆبایل ( 07824521572 ) .
2- بهڕێوهبهری گشتی ( ReKaN ) له ئهوروپا به ئیمێڵی ( Rekan_uk@hotmail.com ) ، ژماره تهلهفوونی( 00447754007706) .
پهڕهكان: 1
Ú©Ú†ÛŒ کاÙرۆش کێیە؟ ÙƒÛŽ Ú•Ùاندی
كیژەكەی كاÙرۆش"خەجیج" مۆنالیزای كورد...ØŒ بەهۆی جوانییەكەی ئەÙسەرێكی ئینگلیز Ù„Û• هەولێر دەیڕÙÛŽÙ†ÛŒ Ùˆ دەیبا بۆ بەریتانیا
(خەجیج جومعە مەولود شكاك) ÙƒÛ• لەناو كوردان بە كیژەكەی كاÙرۆش ناسراوە، ساڵی 1934 Ù„Û•Ùˆ كاتەی ÙƒÛ• تەمەنی Ù„Û• ÙƒÚ†ÛŽÙƒÛŒ دوانزە ساڵیدا بەولاوە زیاتر نەبوو Ù„Û• رێگای گەڕانەوەی بۆ ماڵەوە Ù„Û• نزیك تەكیەی Ø´ÛŽØ® عەبدولكەریم Ù„Û• شاری هەولێر، Ù„Û• لایەن ئەÙسەرێكی باڵای سوپای ئینگلیز ÙƒÛ• ئەوكاتە ئێراق Ù„Û• ژێر Ùەرمانڕەوایەتی ئەوان دادەبێت، Ù„Û• دوای چەند جارێك خوازبێنیكردن Ùˆ وەرنەگرتنەوەی وەڵامێكی ئەرێنی Ù„Û• لایەن باوكییەوە، Ù„Û• رێگای گەڕانەوەی Ùˆ جێهێشتنی دوكانی كاÙرۆشی باوكی بە چەند خولەكێك، دەڕÙێنرێت. بە چەند مانگێكیش دوای رÙاندنەكەی، باوكی خەجیج "ÙƒÚ†ÛŒ كاÙرۆش" پاش تۆماركردنی داواكەی لەلایەن بنكەی پۆلیسی جولەكەكان Ù„Û• Ú¯Û•Ú•Û•ÙƒÛŒ تەعجیل ئاگادار دەكرێتەوە ÙƒÛ• ÙƒÚ†Û•ÙƒÛ•ÛŒ Ù„Û• وڵاتی بەریتانیایە.
شێرزاد Ù…Øەمەد، برازاكەی خەجیج درێژە بە قسەكانی دەدا Ùˆ دەڵێ "باوكی خەجیج ÙƒÛ• دەكاتە باپیرەی من، Ù‡Û•Ù… سەركردەیەكی سەربازی Ùˆ Ù‡Û•Ù… هەڤاڵ Ùˆ دۆستی سمایل ئاغا "سمكۆی شكاك"بووە، Ù„Û• دوای بە ناهەق كوشتنی سمایل ئاغا Ù„Û• لایەن رژێمی شاهەنشایی ئێران Ù„Û• ساڵی1930 بە نائومێدی باروبنەی تێكدەنێ Ùˆ ساڵی 1934 گوندی "گەنگەچین" Ù„Û• رۆژهەڵاتی كوردستان جێدێڵێت Ùˆ خۆی Ùˆ ÙƒÚ† Ùˆ كوڕە جمكەكەی "خەجیج Ùˆ Ù…Øەمەد" Ù„Û•Ú¯Û•Úµ دوو ÙƒÚ†ÛŒ سمكۆی شكاك "ساÙیە Ùˆ سورمێ" Ù„Û• هەولێر دەگیرسێنەوە.
كوڕە براكەی ÙƒÚ†ÛŒ كاÙرۆش دەڵێ، ئەو Ú†ÛŒ Ù„Û• باوكی Ú¯ÙˆÛŽ لێبووە ئەوەش بۆ ئێمە دەگێڕێتەوە "باپیرم Ù„Û• ساڵی 1934 بە پەناهەندەیی كەوتە ئێراق Ùˆ Ù„Û• شاری هەولێر گیرسایەوە، ئەو كاتە خەجیجی پوورم Ùˆ براكەی ÙƒÛ• باوكی منە هەردووكیان تەمەنیان دوانزە ساڵ بوو، چونكە جمكبوون Ùˆ Ù„Û• ساڵی1922 Ù„Û• دایكببوون، جگە Ù„Û•Ù… دووانەش باپیرم هیچ منداڵێكی دیكەی نەبووە".
ئەو برازایەی خەجیج دەڵێ، داپیرەم ÙƒÛ• دەكاتە دایكی ÙƒÚ†ÛŒ كاÙرۆش بە بنەچە رووسی بووە، باپیرم Ù„Û• دوای ژیانی هاوسەرێتیان ناوەكەی كردبووە "مەنیج" ÙƒÛ• وەكو باوكم دەیگێڕایەوە Ú˜Ù†ÛŽÙƒÛŒ باڵابەرزی پرچ زەردی چاوشینی سوروسپی Ùˆ جوان بووە، بەڵام باپیرم ئەوی بەو نیازە Ù„Û• گەنگەچین جێهێشتبوو ÙƒÛ• Ù„Û• هەولێر جێگیربێت Ùˆ پاشان بگەڕێتەوە Ùˆ ئەویش بهێنێتەوە لای خۆی، بەڵام دوای دوو مانگ Ù„Û• هاتنیان بۆ هەولێر Ù„Û• ساڵی1934 باپیرم بە نیازی هێنانی ئەویش بۆ هەولێر سەر Ù„Û• گوندەكەی دەداتەوە، بەڵام داپیرەم نائومێدببوو گەڕابۆوە رووسیا".
شێرزاد دەگەڕێتەوە سەرباسی پوورەكەی Ùˆ هۆكاری ناونانەكەی بە ÙƒÚ†ÛŒ كاÙرۆش زیاتر رووندەكاتەوە Ùˆ دەڵێ، لەبەر ئەوەش بە ÙƒÚ†ÛŒ كاÙرۆش ناسرابوو "باپیرم ÙƒÛ• هاتە هەولێر هیچ كارێكی نەدەزانی Ùˆ كەسیشی نەدەناسی، بۆیە دوكانێكی Ù„Û• نزیك سینەما Øەمرا بە كرێ گرتوو كای دەÙرۆشت، لەپاڵ كاÙرۆشییەكەی قەسپی Øەشرەیشی دانابوو، بۆیە ئەو خۆشناوانەی Ù„Û• گوندەكانی سەرەوە ترێ Ùˆ میوەیان دەهێنایە ناوشاری هەولێر هەموویان كایان بۆ وڵاغەكانیان Ù„Û• جومعە كاÙرۆشی باپیرم دەكڕی". هەرئەمەش دەبێتە هۆكاری ئەوەی ÙƒÛ• خەجیجی ÙƒÚ†ÛŒ بەو ناوە بناسرێتەوە.
شێرزادی تەمەن پەنجا ساڵە ÙƒÛ• تاقە یادگاری بنەماڵەی ÙƒÚ†ÛŒ كاÙرۆشە Ù„Û• هەولێر، لەسەر قسەكانی بەردەوام دەبێ Ùˆ Ù„Û• باوكیەوە دەگێڕێتەوە Ùˆ باسی ئەو رۆژە دەكات ÙƒÛ• خەجیجی پووری دەڕÙێنن "باپیرم خانووێكی Ù„Û• Øەساری ماڵی Ø´ÛŽØ® عەبدولكەریم Ù„Û• نزیك گۆڕستانی Ø´ÛŽØ® ئۆمەر بەكرێ گرتبوو، بەیانییەك دوای نانخوادن، دوای ئەوەی باپیرم دەچێت بۆ دوكان، ئەوانیش هیچ خزم Ùˆ كەسێكیان نەبوو Ù„Û• هەولێر، وەكو زۆربەی رۆژەكانی دیكە پوورم بە باوكم دەڵێ "بابچینە دوكانی باوكم، دەچنە دوكانی باپیرم Ùˆ ماوەیەك دادەنیشن Ùˆ هەندێ قەسپ دەخۆن، پاشان پوورم دەڵێ، من دەچمەوە ماڵ Ùˆ نانی نیوەڕۆ Øازر دەكەم. باپیریشم دەڵێ تۆ بڕۆوە ماڵ Ùˆ Ù…Øەمەد با Ù„Û• دوكان بێت من Ù„Û•Ú¯Û•Úµ خۆم دەیهێنمەوە".
شێرزاد دەڵێ "خەجیجە شكاكی پوورم Ù„Û• ڕێگای گەڕانەوەی بۆ ماڵ، بەر Ù„Û•ÙˆÛ•ÛŒ بگاتە تەكیەی Ø´ÛŽØ® عەبدولكەریم بە گوتەی ئەوانەی ÙƒÛ• بینیبویان سەیارەیەكی Ù¾Ú• Ù„Û• چەكداری ئینگلیز Ù¾ÛŽØ´ÛŒ لێدەگرن Ùˆ بە پاڵ دەیهاوێنە ناو ئۆتۆمبێلەكە Ùˆ دەیڕÙێنن، یەكێ Ù„Û•Ùˆ كەسانەش ÙƒÛ• رووداوەكە بە چاوی خۆی دەبینێ باپیرم دەناسێ Ùˆ یەكڕاست دێتە دوكان Ùˆ بە باپیرم دەڵێ ئینگلیز كچەكەیان رÙاندی. پاش گەڕان Ùˆ سوڕانێكی زۆر، توركمانەكانی سەر قەڵات ÙƒÛ• دەبینن جومعە كاÙرۆشی باپیرم بێكەسە Ù„Û• هەولێر ئامۆژگاری دەكەن بچێتە بنكەی پۆلیسی جولەكەكان Ù„Û• Ú¯Û•Ú•Û•ÙƒÛŒ تەعجیل Ùˆ داوایەك لەسەر رÙێنەرانی ÙƒÚ†Û•ÙƒÛ•ÛŒ تۆماربكات، دوای سێ مانگ Ù„Û• هات Ùˆ چوون بنكە پۆلیسییەكەی تەعجیل باپیرم ئاگادار دەكەنەوە ÙƒÛ• خەجیجی پوورم Ù„Û• ئێراق نەماوە Ùˆ بردوویانە بۆ بەریتانیا".
خەجیجی ÙƒÚ†ÛŒ كاÙرۆش Ù„Û• تەمەنی دوانزە ساڵی دەڕÙێنرێت Ùˆ Ù„Û• ساڵی 1936 دوای دووساڵ Ù„Û• Ú•Ùاندنی ÙˆÛŽÙ†Û•ÙƒÛ•ÛŒ بە ناوی ÙƒÚ†ÛŒ كاÙرۆش بە هەموو كوردستان بڵاودەكرێتەوە.
شێرزاد Ù…Øەمەد Ù„Û• وەسÙÛŒ خو Ùˆ خەسڵەتەكانی خەجیجە شكاكی پووری دا، دەڵێ "ئەوەی ÙƒÛ• Ù„Û• باوكم Ú¯ÙˆÛŽ لێبووە، ئەو زۆری كەی٠بە جلوبەرگی ژنانەی شكاكی هاتووە، بەردەوام Ùیستان Ùˆ كراسی لەبەر كردووە Ùˆ زۆربەی كراسەكانیشی سووربووە، چونكە زۆری Øەز بە رەنگی سوور كردووە، قایشی زێڕیشی لەسەر كراس بەستاوە Ùˆ باپیرم لەبەر خۆشەویستی زۆری بۆی كڕیوە". ئەو خواردنانەشی كەوا ÙƒÚ†ÛŒ كاÙرۆش Øەزی پێكردووە، وەكو شێرزاد Ù„Û• باوكیەوە دەگێڕێتەوە "ÙƒÚ†ÛŒ كاÙرۆش زۆری Øەز Ù„Û• دوو جۆرە خواردن بووە، ÙƒÛ• یەكێكیان ÙƒÙتەی Øەجەمی Ùˆ ئەوەی دیكەش "گردۆر" بووە ÙƒÛ• جۆرە خواردنێكی شكاكانە Ùˆ تێكەڵەیەكە Ù„Û• برنج Ùˆ ماست Ùˆ گۆشت Ùˆ هەمووی بەیەكەوە دەكوڵێنرێت".
شێرزاد ئەوەشی گوت، ÙƒÛ• بەرپرسەكەی ئینگلیز بەر Ù„Û•Ú•Ùاندنی ÙƒÚ†ÛŒ كاÙرۆش چەند جارێك خوازبێنی Ù„Û• باپیری كردووە Ùˆ ئامادەیی خۆشی دەربڕیوە ÙƒÛ• هەرچەندەی ئەوان داوابكەن Ù„Û• لیرەی رەشادی Ùˆ ماڵی دنیا، ئەو بۆیان جێبەجێبكات، بەڵام هەموو جارێك جومعە كاÙرۆشی باوكی دەڵێ ئێمە پەناهەندەین لێرە Ùˆ Ø´Û•Ú•Û•ÙÛŒ خۆمان بۆ ماڵی دنیا ناÙرۆشین.
ÙƒÛ• ÙƒÚ†Û•ÙƒÛ•Ø´ÛŒ دەڕÙێنن، وەكو شێرزاد دەیگێڕێتەوە "باوكی Ù„Û• داخی ئەوەی بەرپرسێكی گەورەی سمكۆ شكاك بووە Ùˆ Ù„Û• هەولێر پیشەی بوو بە كاÙرۆشی، هەروا Ù„Û• غەریبی ÙƒÚ†Û•ÙƒÛ•Ø´ÛŒ شونبزردەبێت Ùˆ دەڕÙێنرێت، هەردوو چاوەكانی كوێر دەبێت".
بە گوتەی ئەو برازایەی ÙƒÚ†ÛŒ كاÙرۆش، Ù„Û• دوای پێنج ساڵ بەسەر رÙاندنی ÙƒÚ†Û•ÙƒÛ•ÛŒ جومعەی باوكی ÙƒÛ†Ú†ÛŒ دوایی دەكات Ùˆ لەسەر وەسیەتی خۆشی لەسەر مەیدان Ù„Û• شەقڵاوە دەنێژرێت.
ئەو دووبارەی دەكاتەوە و دەڵێ "ئەو قسانەم هەمووی بە منداڵی لە باوكم گوێ لێبووە كە برا تاقانەی پوورم بووە، ئەو چۆنی بۆ گوتومە منیش ئەوە بۆ ئێوە دەگێڕمەوە".
بۆ سەلماندنی هەموو ئەو چیرۆكانەی ÙƒÛ• شێرزاد Ù„Û• بارەی باپیرەی ÙƒÛ• یەكێ Ù„Û• سەركردەكان Ùˆ هەڤاڵی سمكۆی شكاك بووە هەروەها پووری ÙƒÛ• لەناو كورد بە ÙƒÚ†ÛŒ كاÙرۆش ناسراوە، ئەوەش دەكاتە بەڵگە ÙƒÛ• بۆخۆشی وێنەیەكی ÙƒÚ†ÛŒ كاÙرۆشی لابووە "ÙˆÛŽÙ†Û•ÙƒÛ• رەش Ùˆ سپی بوو، پوورم Ùˆ باوكم Ùˆ باپیرم بەیەكەوە گرتبوویان، باپیرم Ù„Û• ناوەڕاستی هەردووكیان وەستابوو Ùˆ دەستی خستبووە سەرشانیان".
ÙˆÛŽÙ†Û•ÙƒÛ•Ø´ هەمان ئەو ÙˆÛŽÙ†Û•ÛŒ ÙƒÚ†ÛŒ كاÙرۆش بووە ÙƒÛ• بڵاوكراوەتەوە.
ئةو وينةيةى سةرةوةش وينةى راستةقينةى كجى كاÙرؤشـة.
سةرجاوة: بةيجى جودى كوردةوارى
دواترین جار دهستكاری كراوه لهلایهن hemin xoshnus (2011-08-21 19:26:46)
لهسهر هێڵ نییه
ده‌ست خۆش بۆ ئه‌م زانیاریه‌
من یه‌که‌م جارمه‌ ناوی ئه‌م کچه‌ ببیستم
لهسهر هێڵ نییه
سوباس خؤشØالم كة بةدلت بوو.
لهسهر هێڵ نییه
دەستەکانت خۆش بێت کاکە هێمن گیان بابەتێکی زۆر جوان بوو
منیش ئەمە یەکەم جارمە لەسەر Ú©Ú†ÛŒ کاÙرۆش بابەتی Ù„Û•Ù… جۆرە دەخوێنمەوە
پێشتر هەر بیستم بووم کچێکی جوان بووە سەرەنجی زۆر کەسی بۆ لای خۆی راکێشاوە
بەڵام Ù†Û•Ù… ئەزانی ئەم Ú©Ú†Û• Ù„Û• لایەن ئنگلیزەوە رÙێنراوە
دەستەکانت خۆش بێت هیوام وایە بەدەوام بیت لە کارە جوانەکانتدا...
لهسهر هێڵ نییه
waw baraste zaneareake bashm payakrd lasar am kche ka frosha dast xosh
لهسهر هێڵ نییه
من تا ئيستا زانياريم دةربارةى ئةمه نةبوو
دةستةكانت خؤش بيت
سةركةوتوو بيت
لهسهر هێڵ نییه
سوباس هاورييان جيى خؤشØاليمة كة بابةتةكةمتان بةدل بوو
لهسهر هێڵ نییه
دةست خؤش بيت من بيستومة كجةى كاÙرؤش بة س بة وردى نا...
لهسهر هێڵ نییه
سوباس بةريز nima
هيوادارم توانيبيتم زيانياريةكى بةسوود بيشكةش بةئيوةى ئازيز بكةم.
لهسهر هێڵ نییه
dast xosh kaka hemn babate zor grng blaw akaetawa dast xosh
لهسهر هێڵ نییه
دةستةكانى تؤش خؤشبيت ئةزيـزم
خؤشØالم رةزامةنديتان لةسةر بابةتةكانمه
لهسهر هێڵ نییه
دەستەکانت خۆش بێت کاکە ھێمن گیان زانیارییەکی بەسوود بوو سەرکەوتوو بیت
ھیوادارم بێبەشمان نەکەی لە بابەتە تە جوانەکانت
لهسهر هێڵ نییه
"ئەوەی ÙƒÛ• Ù„Û• باوكم Ú¯ÙˆÛŽ لێبووە، ئەو زۆری كەی٠بە جلوبەرگی ژنانەی شكاكی هاتووە، بەردەوام Ùیستان Ùˆ كراسی لەبەر كردووە Ùˆ زۆربەی كراسەكانیشی سووربووە، چونكە زۆری Øەز بە رەنگی سوور كردووە، قایشی زێڕیشی لەسەر كراس بەستاوە Ùˆ باپیرم لەبەر خۆشەویستی زۆری بۆی كڕیوە".
دەستەکانت خۆشبن بۆ گەیاندنی ئەم چیرۆکە خۆشە منیش وەک ھاوڕێیانم یەکەم جارمە چیرۆکی لەم بابەتە و بەوناوەوە بخوێنمەوە ساتێکی خۆشم بەسەربرد و چێژم لەخوێندنەوەی وەرگرت ھەر سەرکەوتووبیت بەڕێز گیان .
زۆربـەی کـات وا خـۆمـان دەرئـەخەیـن..!
گـوێ بـەو روداوە ناخـۆشانە نـایەین کـە لە ژیـانمان بەسـەرمان هاتـووە
بـەلام لە راسـتییا هەمو کاتێـک لە ناخـەوە ئەمان کـوژێت.!
لهسهر هێڵ نییه
سوباس بؤ بةيامةكانى بةريزتان (سةنكين ، كيزان)
خؤشØالم بابةتةكةم جيى سةرنجتان بووة.
لهسهر هێڵ نییه
پهڕهكان: 1