ئایا تۆ كه‌سێكى به‌سۆزیت؟
چوار شەممە, 29 ئەیلول 2010 17:38

ئایا تۆ كه‌سێكى دڵناسك وبه‌سۆزیت؟ ده‌توانیت راستى خۆت بزانیت به‌ راست وه‌لآمدانه‌وه‌ى ئه‌م پرسیارانه‌ى خواره‌وه‌: (وه‌لآمێك هه‌ڵبژێره‌ له‌م چوار وه‌لآمه‌ى خواره‌وه‌ كه‌پرِاوپرِ له‌گه‌ڵ كه‌سایه‌تیتدا بگونجێت):

1-    ئه‌گه‌ر له‌ ته‌له‌فزیۆن دا هه‌ندێ‌ گرته‌ى جه‌نگ وكوشتارى به‌كۆمه‌ڵى نیشاندا ئه‌وا تۆ:

( ا ) كه‌ناڵه‌كه‌ ده‌گۆرِیت چونكه‌ ئه‌و گرتانه‌ت به‌دڵ نیه‌.
(ب) به‌ته‌واوى سه‌یرى ده‌كه‌یت وپێى كاریگه‌ر ده‌بیت.
(ج) هه‌ست به‌ ئازارێكى زۆر ده‌كه‌یت ورِقت هه‌ڵده‌سێ‌ به‌رامبه‌ر تاوانبارانى.

(د) خۆت پێ رِاناگیرێ‌ وده‌ست ده‌كه‌یته‌ گریان.

2- ئه‌گه‌ر ئه‌ندامێكى خێزانه‌كه‌ت نه‌خۆش كه‌وت ئه‌وا تۆ:
( ا ) ئامۆژگارى ده‌كه‌یت به‌زووترین كات خۆى بگه‌یه‌نێته‌ نه‌خۆشخانه‌.
(ب) ته‌له‌فون ده‌كه‌یت بۆ پزیشك تا كاتێكت بۆ دیاریكات.
(ج) پزیشك دێنیت بۆ ماڵه‌وه‌ وله‌ته‌نیشتى ده‌مێنیته‌وه‌ تا بارودۆخى باش ده‌بێت.
(د) ده‌گریت وئازارده‌چێژیت وته‌واوى شه‌و به‌دیاریه‌وه‌ شه‌ونخونى ده‌كێشیت.

3- ئه‌گه‌ر بۆكاركه‌ت رِێتكه‌وته‌ خانه‌ى بێ سه‌رپه‌رشتیاران وله‌نزیكه‌وه‌ به‌ئاگابوى له‌ بارودۆخیان ئه‌وا تۆ:

( ا ) كارى خۆت به‌جێ‌ دێنیت وده‌چیته‌ ده‌ره‌وه‌.
(ب) پرِێك پاره‌یان پێ ده‌به‌خشیت وده‌رِۆیت.
(ج) یارمه‌تى ماددیان ئه‌ده‌یت و كاره‌كه‌ت به‌خۆرایى ده‌كه‌یت.
(د) یه‌كێ‌ له‌ منداڵه‌كان ده‌گریته‌ خۆت وبه‌خاوه‌نى ده‌كه‌یت.

4- به‌یانییه‌ك ده‌رگاى ماڵه‌كه‌ت كرده‌وه‌ و بینیت پشیله‌یه‌كى برسى له‌به‌ر ماڵه‌كه‌ت كه‌وتووه‌، ئه‌وا تۆ:

( ا ) شه‌قێكى تێ هه‌ڵه‌ئه‌ده‌یت و له‌وناوه‌دا دوورى ده‌خه‌یته‌وه‌.
(ب) كه‌مێك خواردنى بۆده‌هێنیت و له‌به‌ر ده‌رگاكه‌ جێى دێڵى.
(ج) ده‌یهێنیته‌ ماڵه‌وه‌ خواردنى ده‌ده‌یت.
(د) ده‌یهێنیته‌ ژووره‌وه‌ و له‌سه‌ر سه‌رینێك دایده‌نێیت و خواردنى ده‌ده‌یت.

5-ئه‌گه‌ر كه‌سێكى دۆست و ناسراوت كێشه‌یه‌كى ماددى هه‌بوو په‌ناى برده‌ به‌ر تۆ بۆ قه‌رز، ئه‌وا تۆ:

( ا ) داواى لێبووردنى لێده‌كه‌یت و پێى رِاده‌گه‌یه‌نى كه‌ گوایه‌ تۆش بارودۆخى ئابووریت باش نییه‌ و ناتوانى قه‌رزى پێبده‌یت.
(ب) داواى لێبووردن ده‌كه‌یت، به‌لآم به‌ڵێنى پێده‌ده‌یت كه‌هه‌وڵ بده‌یت بۆى په‌یداكه‌یت.
(ج) هه‌وڵده‌ده‌یت یارمه‌تى بده‌یت، وه‌گه‌ر خۆشت پاره‌كه‌ت نه‌بێت داواى كاتێكى كه‌مى لێده‌كه‌یت بۆ به‌ده‌ستهێنانى.
(د) به‌هه‌ر جۆرێك بووه‌ بۆى په‌یداده‌كه‌یت، ته‌نانه‌ت ئه‌گه‌ر قه‌رزت له‌هاورِێكانت كردبێت.

خاڵه‌كان: بۆ هه‌مو وه‌لآمێكى ( ا ) 1خاڵ، (ب) 2خاڵ، (ج) 3خاڵ، (د) 4خاڵ بۆخۆت تۆماركه‌. پاشان خاڵه‌كانت كۆبكه‌ره‌وه‌.
شیكارى:

1-    ئه‌گه‌ر كۆى خاڵه‌كانت له‌ 1 تا 5 خاڵ بوو ماناى وایه‌ تۆ:
تۆ به‌هیچ شێوه‌یه‌ك كه‌سێكى به‌سۆز نیت، هاوچه‌شنى ئامێرێكى بێ‌ هه‌ست و سۆز مامه‌ڵه‌ له‌گه‌ڵ خه‌ڵكیدا ده‌كه‌یت، رِه‌نگه‌ پێتوابێت ده‌رخستنى هه‌ست و سۆزه‌كانت جۆرێك بێت له‌ لاوازى.
2- ئه‌گه‌ر كۆى خاڵه‌كانت له‌ 6 تا 10 خاڵ بوو ماناى وایه‌ تۆ:
تۆ كه‌مێك هه‌ستت هه‌یه‌ به‌لآم هه‌میشه‌ له‌هه‌وڵى ئه‌وه‌داى هه‌سته‌كانت كۆنترِۆڵبكه‌یت، به‌لآم دواجار كاردانه‌وه‌كانت، كاردانه‌وه‌ى هه‌ستن نه‌ك ئه‌قڵ.

3- ئه‌گه‌ر كۆى خاڵه‌كانت له‌ 11 تا 15 خاڵ بوو ماناى وایه‌ تۆ:
تۆ كه‌سێكى به‌هه‌ست و به‌سۆزى، رِێز له‌هه‌ستى به‌رامبه‌رت ده‌گرى، سۆزت لایه‌نى ئه‌قلآنیه‌تى كۆنترِۆڵ كردووه‌ به‌لآم سه‌ره‌رِاى ئه‌وه‌ش سنورێكت بۆداناوه‌ تابتوانیت به‌ ئه‌قلآنییه‌ته‌وه‌ هه‌ڵسوكه‌وت بكه‌یت.

4- ئه‌گه‌ر كۆى خاڵه‌كانت له‌ 16 تا 20خاڵ بوو ماناى وایه‌ تۆ:
تۆ كه‌سێكى له‌رِاده‌به‌ده‌ر به‌سۆزیت، سۆزت به‌جۆرێك كۆنترِۆڵى ئه‌قڵتى كردووه‌ كه‌هیچ بوارێكى نه‌هێلآوه‌ته‌وه‌ بۆ بیركردنه‌وه‌، تۆ هه‌ستت زۆر پاكه‌ به‌لآم ئه‌مه‌ بۆته‌ هۆكارى درووستبوونى چه‌ندین كێشه‌ ده‌ره‌نجامى ئه‌وه‌ى كه‌نه‌تتوانیوه‌ هه‌ستت كۆنترِۆڵبكه‌یت، بۆیه‌ هه‌وڵبده‌ كه‌س به‌سۆزیت قۆرغ نه‌كات له‌دژى خۆت.

ئـــــــــاماده‌کردنی::سورێن آکره‌م

تایبه‌ت به‌ کوردژین

 
ده‌رونناسی
وێنە
خۆشبه‌ختی‌ و به‌دبه‌ختی‌
خۆشبه‌ختی‌ ئاسووده‌ی‌ و ئارامی‌ دڵ و ده‌روونی‌ مرۆڤه‌كانه‌كانه‌ وه‌...
وێنە
فۆبیابوون لە مندا
بەدەر لە سروشتەكانی ژیان، هەمیشە سروشتێكیتر خۆی حەشارداوە، سروشتێك كە لای ئێمە سروشت نییە، بەڵام لە ئەنجامی...
وێنە
ژیانی به‌ته‌نیا ده‌بێته‌ هۆی زیادبوونی خه‌مۆکی
توێژینه‌وه‌یه‌کی نوێی زانستی ئه‌وه‌ی ده‌رخستووه‌ که‌ ئه‌و که‌سانه‌ی به‌...
وێنە
نه‌خۆشی شیزۆفرینیا یان جنۆكه‌ چوونه‌ له‌ش........
پسپۆری ده‌رونی: ته‌نیا به‌دره‌دین هه‌موومان ئه‌وه‌ ده‌زانین توش بوون به‌نه‌خۆشی...
وێنە
چۆن بزانین ته‌ندروستی ده‌رونیمان باش نیه‌ ......
پسپۆری ده‌رونی:  ته‌نیا به‌دره‌دین گرفتی تاكه‌كانی كۆمه‌لگا ئه‌وه‌یه‌ كه‌ ناتوانین...
وێنە
نهێنیەکانی زمانی جەستە
بۆ جەستە زمانێکی تایبەتی هەیە ، کەدەربڕی بیرو ڕاو نیازو حەزەکانی زۆر جار کەسایەتی کەسەکانە ، مرۆف ئەتوانێت...
وێنە
توندو تیژی به‌رامبه‌ر به‌ منال و کارگه‌ری خراپ
توێژینه‌وه‌یه‌کی نوێی ده‌روونی له‌ ولاتی سویسرا ئه‌وه‌ی ده‌رخستووه‌ که‌ ...
وێنە
کەنایزمەی ئایین و کاریگەری دەرونی لەسەر تاک
مرۆڤ کائێکی بایلۆجی کۆملایەتیە هەموو ئەوشتانەی لەدەوروبەری هەیە کاریگەری لەسەر دروست دەکەنو ئاراستەی دەکەن...
وێنە
ڕاهێنان له‌سه‌ر هه‌ناسه‌دانی قووڵ بکه‌
باوه‌ڕ به‌خۆبوونت تاڕاده‌یه‌کی زۆر په‌یوه‌ندی هه‌یه‌ به‌هه‌ستی تۆوه‌...
وێنە
به‌یوه‌ندی ده‌روناسی كۆمه‌لایه‌تی به‌ زانسه‌ته‌كۆمه‌لایه‌تیه‌كانی تره‌وه‌
•     زانستە ڕەفتارییەكان: ( ڕالف لینتۆن) دەڵێت: ( هەتا ئێستا عادەتمان ئەوە بووە كە ( كولتور ) بە...
وێنە
دەروونناسی كۆمەڵایەتی جية؟
دەكرێ بڵێین كە دەروونناسی كۆمەڵایەتی بریتی یە لە تێكەڵكێش كردنی دوو زانستی ( دەروونناسی+ كۆمەڵناسی )...
وێنە
زوو له‌ خه‌و هه‌ڵسان له‌ بیانیان یارمه‌تی حاله‌تی ده‌روونی مرۆڤ ئه‌کات
کومه‌لێک له‌ پسپۆران له‌ زانکۆی رۆماهتونی بریتانی گیشتنه‌ ئه‌وه‌ی که‌ زوو له‌ خه‌و...
وێنە
بیر له‌باوه‌ڕ به‌خۆبون بکه‌ره‌وه‌
وتم که‌ بیرکردنه‌وه‌ هۆی ڕاکێشان و سازاندی. له‌بنه‌ڕه‌تدا بیری تۆ تایبه‌ت مه‌ندی...
وێنە
ئه‌نجامدانی یاری کۆمپیوته‌ری به‌ شه‌وان مرۆڤ توشی خه‌مۆکی ده‌کات
توێژینه‌وه‌یه‌کی ده‌رووناسی  ئه‌وه‌ی ده‌رخستووه‌ که‌ ئه‌نجامدانی یاری به‌...
وێنە
ڕێڕه‌وی سه‌رکه‌وتن بۆ کارکردن له‌وانی تر
ـ ئامانجت له‌ژیاندا بوردی دیاریبکه‌ دواتر کاربکه‌ بۆ به‌دیهێنانی . ـ تواناو به‌هره‌...
وێنە
كۆمەڵناسی لادێیی
كۆمەڵناسی لادێیی: لقێكە لە لقەكانی كۆمەڵناسی گشتی كە باس لە دیاردە كۆمەڵایەتی و ئابوری و سیاسی یەكانی ...
وێنە
بۆ بەختەوەر بوونت پێنج شت بکوژە!
یەکەم: بێ کاری و تەنهایی کاتێک مرۆڤ تەنها و بێ کار ئەبێت هزر و بیری ئاڵۆز دەبێ و کارەکانی لێ تێکەڵ دەبن و...
وێنە
شه‌قام منداڵ په‌روه‌رده‌بكات یاخوت خۆمان په‌روه‌رده‌ی بكه‌ین
په‌روه‌رده‌كردنی منداڵ ئه‌ركێكی قورسه‌ ئه‌گه‌ر بێت و به‌ووردی بروانینه‌سایكولوژیای...
وێنە
خوێندنەوەی پەرتوک مرۆڤ دووردەخاتەوە لە خەمۆکی و دوودڵی
توێژینەوەیەکی نوێی ئەمەریکی ئەوەی دەرخست کە خوێندنەوەی پەرتوک کاریگەری باشی دەبێت بۆ دوورخستنەوەی مرۆڤ لە...

ناردنی بابه‌ت

sirwan@kurdzhin.net
یان
sozi@kurdzhin.net

میوان له‌سه‌رهێڵ

کوردژین میوان له‌سه‌رهێڵه