زانکۆی سلێمانی

ئەو کەسەى لەناخیدا ڕقء کینء، ئارەزووى زیانبەخشینء دیکە هەڵگرتبێء لەمێشکى خۆیدا ، بۆ دەرفەتێ بگەرێ بۆ هەڵڕشتنء ئازاردانى دەروونى بۆ کەسانى باراندنى ئەو هەستە شەڕانگێزییەى بەسەر ئەوانیتردا، مەحاڵە بتوانێت تاسەر پەیوەندیەکانى بەڕووپۆشى دۆستانە دابپۆشآء، ڕەفتارێک نەنوێنێت کە پێچەوانەى ئەو هەستەى بێت.
ئەو کەسەى لەناخیدا خێرو چاکەى هەڵگرتبآء، هیچ هەستێکى دوژمنکارانەى بەرانبەر کەسانیتر نەبێء مرۆڤدۆست بێ، ئاستەمە بتوانێت ڕاستەوخۆ یان ناڕاستەوخۆ، هەستء بیرو ڕەفتارێکى وەها بخاتەڕوو کە لەگەڵ ئەو تێڕوانینەى خۆیدا یەکنەگرێتەوەو دژى بێت. ئەگەر بەڕێکەوتیش گوفتارێک یان ڕەفتارێکى وەهاى لێبوەشێتەوە بێگومان دەکەوێتە بارێکى دەروونى ئەوتۆوە، لەکورتترین ماوەدا پەشیمانى بکاتەوە.

ئەمە چەمکى خودە کە وێنەی ناخمانە بەرانبەر بەخۆمان، یان وێنەى تاکەکەسە لەڕوانگەى خۆیەوە، یان وێناکردنیەتى بۆ خۆى، کە پێویستە چۆن بێتء چۆن خۆى دەربخات یان خۆى دەرنەخات، یاخود حەز بکاتء ئاواتەخوازبێت چۆنء بەچ شێوەیەک بێت.
مرۆڤى ئاسایى لەخودێک زیاترى هەیە: خودێکى هەیە کۆمەڵایەتییەء ئەو بەشەى کەسێتی پێک دەهێنێت کە بۆ خەڵکانى ترى دەخاتەڕوو. هەروەها ئەو بەشانەشە کە بەهەر هۆیەک بێت لەخەڵکى دەشارێتەوەو نایەوێت بیبیننء پێى بزانن تا پلەو ئاستى خۆگونجاندنى لەکۆمەڵدا بآ کێشەو گرفت بگوزەرێت. خودێکى دیکە نموونەییە کە دەنگى ویژدانء هیواو ئارەزووەکانیەتى، واتا ئەو بەشەیە کە حەز دەکات پێى بگات بەدى بهێنێتء بەڵام هێشتا پێى نەگەشتووەو، مەرج نییە هەموو ئەو شتانە بێت کە خەڵکى بەئاواتیەوەنء دەخوازن لەمدا بەدى بێتء دەربکەوێت. خودێکیشى هەیە ڕاستەقینەیەو ئەو شتە ئاڵۆزەیە کە بەئاسانى هەستى پێناکرێتء خۆى لەپەیبردنء ئاگایی لەڕەوتى هۆشیارىء بیرکردنەوەء هزراندندا دەبینێتەوە.
مرۆڤى ڕەسەن ئاسودەیەو بآ سڵەمینەوە هەموو کەسێتى خۆى دەخاتەڕوو، ناترسآء کەمترین جیاکارى لەنێوان خودەکانیدا ناکات. بەڵام نائاسودەى نەخۆش، بەشێک لەکەسێتى خۆى بەپێى هەلومەرجى کۆمەڵایەتىء بەرژەوەندیەکانى، بەیان دەکاتء بەشێکى دیکەى کەسێتى بەجۆرێک دەشارێتەوە کە هەروا بەئاسانى تێبینى نەکرێتء، لەهەلومەرجێکدا ئازادى دەکات کە ترسء شەرمێک ئارادا نەبێتء، بەئاسانىء بآ گرفت بۆى بچێتەسەر.
لەچەمکى خوددا چوار ڕەگەزى سەرەکى هەیەء کە جەستەو، شتومەکى مادىء، کەسانیترء کۆمەڵێک هزرى ڕووتء ئەبستراکتن.
جەستە لاى زۆربەى خەڵکى سەنتەرى چەمکى خودەو، خواستى چۆنیەتى دەرکەوتمان لەچاوى کەسانیتردا دەگرێتەوە. واتا هەر بایەخ پێدانێکى ڕوخسارو بەژنمانەء، هەر پرسیارێکە کە لەبارەى شێوەء ڕواڵەتى دەرەکیمانەوە، لەکەسانیترى دەکەین. ئەوانەى لەخۆمانەوە نزیکن وەک هاوسەر و دایکء هاوڕآو… هتد. ئەم ڕەگەزە لەلاى ژنان بەهێترەو ئەوان لەپیاوان زیاتر گرنگى پێدەدەن.
شتومەکى مادى کە دووەمین ڕەگەزە، جلوبەرگء سەروەتء سامانء پارەو ئۆتۆمبێلء خانوو… دەگرێتەوە کە درێژکراوەى خودنء پارێزگارییان لێدەکەین هەروەک ئەوەى بەشێکى دانەبڕاوبن لێمانء هەردەم لەخەمیانداین.
بەلاى زۆربەمانەوە سێیەمین ڕەگەز: کەسانى نزیکى وەک مندالڕء دایکء دەسگیران…هتد. بەشێکى سەرەکى خودنء، هەندێک کەس نزیکتر لەجەستەى خۆیان دەیانبینن. زۆرجار دایک یان باوک لەپێناو پاراستنى منداڵەکەیدا جەستەى خۆى دەخاتە مەترسییە. لێرەدا جەستەى خۆى کە ڕەگەزێکى سەرەکى چەمکى خودە دەکەوێتە دواى کەسانیترەوە پلەیەکى کەمترى پێدەبڕێت.
بەهێزترین پێکهاتەى چەمکى خود کە گرنگ بێت بۆ کەسێتى ساغء دروست، بەهاو هزرو بۆچونەکانیەتى، واتا ئەو چەمکە ئەبستراکتانەیە کە باوەڕى پێیانەء لەگوفتارو ڕەفتارەکانیدا ڕەنگیان داوەتەوە. لەوانەیە بیروباوەڕى ئایینى یان سیاسى ئایدیۆلۆژى وزانستى بێتء هەڵگرەکەى لەپێناویدا قوربانى بەخۆى بدات.
کاتێک دایک بەتوندى سەرزەنشتى ڕەفتارێکى منداڵ دەکات، ئەم سەرزەنشت کردنە بۆ ئەو تەمەنەى مرۆڤ، هەموو لایەنەکانى کەسێتى دەگرێتەوەء ئاراستەى خود کراوە. بۆیە کاریگەریى نێگەتیفى ئەو هەڵوێستە بەسەر دەروونى ئەو منداڵەوە بەجآ دەمێنێء خودى منداڵەکە لەهەڵوێستە هاوشێوەکاندا، بەرکار دەبێت نەک بکەر.
چەمکى خود جۆرە نەرمێتییەکى لەخۆگرتووەء بوارى هەموارکردنى تێدایە. زۆرجار بەپێى ستایشء پیاهەڵدانى کەسانى دیکە کە لەپاداشتى کردەوەیەکماندا وەریدەگرین: واتا بەپێى بۆچوونى کەسانى دەوروبەر، ئێمە گۆڕانکارى بەسەر چەمکى خودماندا دەهێنینء گەشەى پێدەدەینء ڕێکى دەخەینەوە. واتا بۆچونى ئەوانیتر هەرس دەکەینء لەنێویدا دەتوێینەوە.